islâm’da şahitlik şartları

Bildir
Question

Please briefly explain why you feel this question should be reported.

Bildir
İptal

ŞAHİTLİK VE TOPLUMSAL SONUÇLARI

islamda sahitlik sartlari

islam şahitlik meselesi

Toplumda huzurun sağlanmasında en önemli etkenlerden biride adalettir. Adaletin ortaya çıkması için, aralarında anlaşmazlığın olduğu tarafların tutumları önemli rol oynadığı gibi onların halini bilen insanların tavrı da oldukça önemlidir. İnsanlar arasındaki anlaşmazlığın çözümünde, bir olayın aydınlatılmasında ve hakikatin ortaya çıkmasında şahitliğin önemi büyüktür.

Şahitlik, bir olay veya durum karşısında bildiklerini ve gördüklerini doğru bir şekilde anlatmaktır. Yüce dinimiz İslam, şahitliğin doğru bir şekilde yapılmasını emretmiştir. Şahitlikten kaçmayı ve doğruları gizlemeyi de yasaklamıştır.  Yüce Allah Kur’an-ı Kerimde :“…Bir de şahitliği gizlemeyin. Kim şahitliği gizlerse şüphesiz onun kalbi günahkârdır. Allah yaptıklarınızı hakkıyla bilendir”[1] buyurmaktadır.

Toplumun huzurunun sağlanması, hak sahiplerinin hakkına kavuşması ve suçluların adalet önünde hesap vermesi için şahitliğin doğru ve her türlü menfaat kaygısından uzak bir şekilde yapılması gerekir. Hakikatin ortaya çıkmasında yalancı şahitlik veya şahitlik yapmaktan kaçınmak kul hakkının oluşmasına, zulme ve düzensizliğe sebep olacaktır. Allah, kendimizin ve yakın akrabalarımızın aleyhine de olsa doğruluktan ve doğru şahitlikten ayrılmamamız gerektiğini Kur’an-ı Kerim’inde şöyle bildirmektedir:

 “Ey iman edenler! Kendiniz, ana babanız ve en yakınlarınızın aleyhine de olsa Allah için şahitlik yaparak adaleti titizlikle ayakta tutan kimseler olun. Şahitlik ettikleriniz zengin veya fakir de olsalar adaletten ayrılmayın. Çünkü Allah ikisine de daha yakındır. Onları sizden çok kayırır. Öyle ise adaleti yerine getirmede nefsinize uymayın. Eğer şahitlik ederken gerçeği çarpıtırsanız veya şahitlikten çekinirseniz bilin ki şüphesiz Allah yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır”[2] Ayrıca daha önceden anlaşmazlığa düştüğümüz kimseler hakkında şahitlik yapmak durumunda kaldığımızda dahi doğru şahitlik yapmak mü’min olarak vazifemizdir.

Unutmayalım ki adalet, herkese lazımdır. Adaletin olmadığı, işlerin yalan ve yalancı şahitlikle yürütüldüğü bir toplumda, huzurun olması mümkün değildir. Özellikle mal mülk edinme, kavgaların aydınlatılmasında yapılan yalancı şahitlik sayesinde, elde edilenlerin kimseye yararı olmayacağı gibi büyük bir vebalin ortaya çıkmasına, toplumda huzursuzluğun artmasına sebep olduğu ortadadır. Ancak, doğruluktan ayrılmaz ve gerçeğin yanında olursak kazançlı çıkan bizler oluruz. Nitekim Yüce Allah: “Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakının ve doğru söz söyleyin ki Allah sizin işlerinizi düzeltsin ve günahlarınızı bağışlasın. Kim Allah ve Resulüne itaat ederse, muhakkak büyük bir başarıya ulaşmıştır”[3] buyurmaktadır.

Peygamber efendimiz (s.a.v.), kendimiz için istediğimizi mü’min kardeşimiz için de istemedikçe gerçek manada mü’min olamayacağımızı buyurmaktadır.[4] Öyleyse kendi hakkımızın ortaya çıkmasında ne kadar istekli isek, başkalarının da haklarının ortaya çıkmasında da o kadar gayretli olmalıyız. Bir gün, doğruların ortaya çıkmasına engel olduğumuz ve haksızlığa göz yumduğumuz için hesap vereceğimizi düşünerek şahitlik yapalım.

Ayet-i kerime meali ile son vermek istiyorum:

“Hakkında kesin bilgi sahibi olmadığın şeyin peşine düşme. Çünkü kulak, göz ve kalp, bunların hepsi ondan sorumludur”[5]

———————–

[1] Bakara, 283.

[2] Nisa, 135.

[3] Ahzâb, 70-71.

[4] Buhari, İman, 7.

[5] İsra, 36.

BENZER KONULAR:

Answers ( 5 )

  1. Ahmet can avatarı
    1
    2020-11-17T18:12:20+03:00

    Please briefly explain why you feel this answer should be reported.

    Bildir
    İptal

    Dini nikah kiyilirken iki erkek şahit veya bir erkek ile iki kadın şahit olması gerektiğini biliyorum.

    Dini nikah kiyilirken bir erkek ve bir kadın sahitle nikah kıyılmışsa yani iki kadın şahit bulunmamışsa ne olur?

      1
      2020-11-17T18:20:06+03:00

      Please briefly explain why you feel this answer should be reported.

      Bildir
      İptal

      Hanefi mezhebine göre iki erkek veya bir erkek iki kadın şahit olmadan nikah olmaz.
      Şafii mezhebine göre ise nikaha öze kadın şahit olmaz mutlaka iki erkek olması gerekiyor. Diğer konularda kadın şahit olur.
      Bir şahit kadın ile nikah olmaz.

      • Ahmet can avatarı
        0
        2020-11-18T22:44:49+03:00

        Please briefly explain why you feel this answer should be reported.

        Bildir
        İptal

        Zaten bunu bildiğimi yazmıştım. Böyle bir hata yaoildi, üzerinden beş on sene geçti. Nikah olmadı diye bu kişiler zina mi ettiler yani? Nikah kiydiran erkek imam da şahit yerine geçmez mi?

        En iyi cevap
    1
    2020-11-19T08:36:04+03:00

    Please briefly explain why you feel this answer should be reported.

    Bildir
    İptal

    Size yakın bir müftünün yanına gidin durumu anlatın bu yol daha iyi

    Normalde şartlar yerine gelmemiş fakat belki bilinmeyen çıkış yolları vardır (Hanefi ve Şafii mezhepleri dışında)

  2. Muhammed avatarı
    1
    2023-06-06T04:30:56+03:00

    Please briefly explain why you feel this answer should be reported.

    Bildir
    İptal

    İslam hukukunda Namaz kılmayanın şahitliği geçersiz deniyor.Bende şunu merak ediyorum.Bir kişi  namaz kılmıyorsa

    Bir olay olsa sende görgü tanığı olsan senin şahitlik yapman günah mı ?  2incisi hakiminde senin şahitliğini esas alıp ona göre karar vermesi günah mı ? Yani namaz kılmıyor diye şahitlikten çekinmeli mi?

    Diğer sorumsa Bir baba saliha (ahlaklı, dindar) kızını fasık, ahlaksız bir kimseyle evlendirirse, bunun büyük bir vebalinin olduğunda şüphe yoktur.

    Burda  demek istediği kızına iyi bakamayacak kötü ahlaksız adamlara mı vermek vebal demek.istiyor.???Çünkü fasik olup ahlaklı kişilerde var.Bir kimse namaz kılmıyorsa fasık deniyor lakin bir baba kızina iyi bakacağıni düsünüyorsa iyi biriyse niye vebale girsin???

  3. Please briefly explain why you feel this answer should be reported.

    Bildir
    İptal

    Sürekli mazeretsiz namazı terk eden kimsenin şahitliği kabul edilmez.

     Vehbe Zuhayli, Fıkhu’l-İslami, 2/1084

    Bu hüküm mezheplere göre değişir, örneğin hanefi mezhebinde olur Şafii mezhebinde olmaz. Her ihtimale karşı sizi tanıyan ve namazından niyazından şüphe etmediğiniz kişileri şahit olarak seçmelisiniz.

    • – – –

    Kızını ahlaksız namazsız biriyle evlendiren baba elbette sorumludur.

  4. Muhammed avatarı
    0
    2023-07-29T07:48:11+03:00

    Please briefly explain why you feel this answer should be reported.

    Bildir
    İptal

    1)Diger delillerle namaz kılmayan kişilerin dediği uyuşsada yine de  şahitlerin dediği geçersiz sayılıyor mu??

    2)fasik birisin fakat  ne kadar dogruyu solicek olsanda şahitlik yapman günah mı? Veya fasik birini  doğrulari soyliyecekse sahit gostermende günah olur mu?

    3)Senin doğru şahitligin sayesinde ne kadar fasikta olsan biri hapse girse veya para kazansa sen günah işlemiş olur musun?

    4)Hakim yalan veya doğru buna gore karar verse günah mi işlemiş olur ?Yanlis karar verdiysede hakime günah olması adaletli olur mu sonuçta şahit yalan söylemiş.Ne yapabilir?

    Hepsi bende soru isareti ?

Cevapla