İslam israfın her türlüsünü yasaklanmıştır.

İsraf, meşru ve makul olanın dışına çıkarak, söz, iş, davranış ve harcamada aşırılık ve savurganlık anlamına gelir. Kısaca nimetin gereğinden fazla kullanılması demek olan israfın her türlüsü dinimizce haram sayılmıştır. Yüce kitabımız Kuran da genel anlamda, sahip olunanları israf derecesinde aşırı harcamayı veya cimrilik yaparak elini sıkı tutmayı yasaklamış, bunun yerine daha ölçülü, dengeli ve duyarlı bir toplum oluşturmayı hedef almıştır.

Ayeti kerimede “(onlar) Harcadıklarında ne israf ne de cimrilik ederler, ikisi arasında orta bir yol tutarlar.” (1) buyrulurken İsra suresinde de “Bir de akrabaya, yoksula, yolcuya hakkını ver. Gereksiz yere de saçıp savurma. Zira böylesi saçıp savuranlar şeytanların dostlarıdırlar. Şeytan ise Rabbine karşı çok nankördür. Eli sıkı olma, büsbütün eli açık da olma, sonra kınanır ve çaresiz kalırsın.” (2)

Allah’ın bize emanet olarak verdiği kaynakların israf edilmesi büyük bir vebaldir. Bunun için şahsi harcamalarımızda ölçülü olmak, sahip olduğumuz değerleri dikkatli kullanmak, verimli alanlarda değerlendirmek dini ve milli bir görevdir. İsraf ise Yüce Allah’ın verdiği nimetlere karşı nankörlük ve saygısızlıktır. İsraf edenler “Yiyiniz, içiniz fakat israf etmeyiniz. Çünkü Allah israf edenleri sevmez.” (3) buyurularak uyarılmaktadır.
Ayet-i kerimede bir taraftan insana yeme içmesi emredilirken diğer taraftan israfa kaçmaması emredilmekte, yani her şeyde olduğu gibi dengeli yaşamak önerilmektedir.
Günümüz toplumlarına şöyle bir göz attığımızda; yapılan yiyecek içecek israflarının haddi hesabının olmadığı açıktır. Çöpe atılan ekmeklerin, dökülen yemeklerin, boşa akan suların, milyonları bulan şehirlere yetecek miktara ulaştığından bahsedilmektedir. Bunları yaparken Allah Teala’nın israf edenleri sevmediğini unutmamak gerekir.

İsraf alanları sadece yeme içme ile sınırlı değildir. Zamanda, giyim-kuşamda, harcamada, törenlerde, sahip olduğumuz kaynaklarda vb her şeyde israf ve gösterişten uzak dengeli ve ölçülü olmalıyız. Çünkü yapılan her israf, fert ve toplum açısından o nimetin elden çıkmasına neden olacaktır. Sahip olduğumuz her nimetten sorguya çekileceğimizi unutmamak israfın önlenmesinde önemli bir etken olabilir.
Bir de insan israfı, bilgi israfı, maddi ve manevi değerlerin israfı da gerek ferdi gerekse toplumsal hayatımızdaki önemli kayıplarımızdandır. Halbuki her insan bir değerdir. Eğitim, ahlaki bilinçlendirme ile insan israfını önlemek temel hedefimiz olmalıdır.
İsraf sadece fertlerin değil toplumların çöküşünde de en önde gelen etkenlerden birisidir. İsrafın önlenerek yoksulluğun ortadan kaldırılması mümkündür.

Tüketirken tükenmeyelim. İnanç ve kültürel değerlerimizden uzaklaştıkça kazandığımızdan, ürettiğimizden daha fazlasını tüketir olduk. Bunun sebebi her türlü israf, savurganlık, gösteriş merakı, öte yandan -belki farkında olmadan- kartopu gibi katlanarak büyüyen borçlar, kredi kartı borçları bizlere hayatı çekilmez hale getirdi.
Bunlardan kurtulmak için Allah Rasulü’nün sözlerine kulak verelim: “Kibire kapılmadan ve israf etmeden yiyiniz, içiniz, giyiniz ve sadaka veriniz.” (4)
Harcarken, tüketirken ilahi ölçülerin yanı sıra, aklını ve vicdanını da kullanan iyi kullar olmamızı temenni ediyorum.

—————
1-Furkan, 67
2-İsra, 26,27,29
3-A’raf, 31
4-Nesei,Zekat, 66

BENZER KONULAR:

• Su İsrafı nedir, nasıl önlenir?
• Çevrenizde karşılaştığınız israfla ilgili gözlemlerinizden hareketle bir sunum hazırlayınız.
• Zaman israfı günah mı?
• Hz. Muhammed (s.a.v.) ve ailesi, israf ve gösterişten niçin kaçınmıştır?
• Araba-motosiklet modifiyeleri israf mıdır
• Tümünü görüntüle.