Paylaş
islamda kul ve kamu hakları
BildirQuestion
Please briefly explain why you feel this question should be reported.
İSLAMDA KUL VE KAMU HAKLARI
Allah insanı mükemmel olarak yaratmıştır. Bununla birlikte akıl nimetiyle donatmıştır. İnsan ihtiyaçlarla yaratılmış olup, bunların giderilmesi de toplu halde yaşamasına bağlıdır.
Cemiyet halinde yaşamak ise, karşılıklı hak ve sorumlulukları da beraberinde getirmektedir.
Hak kavramı; “Doğru olmak, bir şeyi gerçekleştirmek, kanunla sabit kılmak, Allah’a karşı sorumluluk ve insanlara karşı ödev” gibi manalara gelmektedir.
Dinimiz Hakk’ın rızasını gaye edinerek mahlûkatın haklarını vermeyi emreder. Bu nedenle dinimizde hakların korunması ve bunların sahibine verilmesi büyük önem taşır.
Her insanın üzerinde birçok hak ve sorumluluk bulunmaktadır. İnsanın üzerindeki bu haklar, Allah’ın hakları ve yaratılmışların hakları olmak üzere iki kısımda özetlenebilir.
Allah’ın Hakları İman, İbadet, Zekât, Öşür, Kefaretler gibi haklardır. Bununla birlikte; Ana-baba hakkı, karı-koca hakkı, akraba-komşu hakkı, işçi-işveren hakkı gibi haklar kul hakkı içinde değerlendirilebilir. Bunun yanında toplumun ortak kullandığı menfaatler de kamu hakkı olarak bilinmelidir.
Kur’an’da Bakara suresi, 188. ayette; وَلاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُواْ بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُواْ فَرِيقًا مِّنْ ْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ “Aranızda birbirinizin mallarını haksız yere yemeyin. İnsanların mallarından bir kısmını bile bile günaha girerek yemek için onları hâkimlere (rüşvet olarak) vermeyin.” buyrulur.
Devlet malı olarak ifade edilen kamu malını koruma; ilk dönemlerden beri İslam’ın önemle üzerinde durduğu konulardan biridir. Bu konuda yapılan haksız tasarruflar bütün bir toplumun hakkına tecavüz sayılarak cezasının cehennem olduğu belirtilmiştir.
Bu yüzden Hz. Peygamber(as) bir savaş esnasında henüz taksim edilmemiş bir ganimetten gizlice mal alıp saklayan ve düşman tarafından öldürülen kimsenin şehit olmadığını söyleyerek, cenaze namazına katılmamış ve ashabının kıldırmasını istemiştir. (Ebu Davud, Cihad,143😉
Devlet malı yönetenlerin değil, o toplumun malıdır. Bu mala yapılan tecavüz; örneğin kaçak elektrik ve su kullanımı veya anlaşmalı yollarla kamu malından haksız elde edilen kazanç gibi davranışlar toplumun hakkına saldırıdır.
Kamuya, yani toplumun bütününe ait mal ve değerler, yöneticiler açısından olduğu kadar, diğer bireyler açısından da birer emanettir. Her birey doğrudan ya da dolaylı olarak bu emanetlerin iyi şekilde korunmasından ve yerli yerince kullanılmasından sorumludur.
O halde;
Müslüman, kul ve kamu haklarına son derece titizlik göstermelidir. Bilerek veya bilmeyerek başkalarının hakkını çiğneyen kimse, o hakkı ödemek ve helalleşmek suretiyle kendisini kurtarmaya çalışmalıdır. Haksızlık edip de, hak sahibine hakkını vermeyenler; ahirette pişmanlık duyacaklarını ve çetin bir azaba uğrayacaklarını unutmamalıdırlar.
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
İslam’da hak kavramı kapsamlıdır ve kölelerin ve genel halkın hakları da dahil olmak üzere çeşitli yönleri kapsar. İslam’ın geçmişte köleliğin varlığını kabul ettiğini, ancak kölelerin özgürleştirilmesini ve onlara adil davranılmasını teşvik ettiğini not etmek önemlidir. İslam’da köle ve kamu haklarına ilişkin bazı önemli noktalar şunlardır:
Kölelerin Hakları:
İslam, kölelerin azat edilmesini teşvik eder ve bunu erdemli bir eylem olarak görür. Müslümanlar, belirli günahların keffareti veya bir hayır işi olarak köleleri azat etmeye teşvik edilir.
Köleler, nezaket ve adaletle muamele görme hakkı da dahil olmak üzere bazı temel haklara sahiptir. Onlara yeterli yiyecek, giyecek ve barınak sağlanmalıdır.
İslam, kölelere kötü muameleyi, kötü muameleyi ve fiziksel zarar vermeyi yasaklar. Aşırı güç veya ceza kullanımını yasaklar.
Kölelerin aile bağlarını sürdürme, evlenme ve aile hayatı kurma hakları vardır. İslam, sahiplerini kölelerine ailenin bir üyesi gibi davranmaya teşvik ederek bir bakım ve şefkat duygusunu besler.
İslam, kölelerin mal edinme ve mülk sahibi olma hakkını tanır. Ticaret ve ticaretle uğraşma ve kazançlarının bir kısmını alıkoyma hakları vardır.
Halkın Hakları:
İslam, kamu haklarını ve sosyal adaleti korumanın önemini vurgular. Müslümanlar, sosyal statülerine bakılmaksızın başkalarıyla olan ilişkilerinde adil ve adil olmaya teşvik edilir.
Halkın emniyet, güvenlik ve korunma hakkı vardır. İslam, başkalarına hem fiziksel hem de zihinsel olarak zarar vermeyi yasaklar.
İslam eşitliği ve ayrımcılık yapmamayı teşvik eder. Müslümanlar, geçmişleri ne olursa olsun tüm bireylere haysiyet, saygı ve adaletle davranmaya teşvik edilir.
Kamu, kişisel bilgilerinin gizliliği ve korunması hakkına sahiptir. İslam, geçerli bir sebep olmaksızın casusluğu, gizli dinlemeyi ve özel hayatın ihlalini yasaklar.
İslam, halka karşı hayırseverliği, merhameti ve cömertliği teşvik eder. Müslümanlar, yoksulların, muhtaçların ve dezavantajlı konumdakilerin ihtiyaçlarını karşılayarak sosyal yardım faaliyetlerinde bulunmaya teşvik edilir.
Kölelik kavramının zaman içinde geliştiğini ve uygulamanın modern dünyada geniş çapta kınandığını ve kaldırıldığını not etmek önemlidir. İslam, tarihsel bağlamlarda kölelere yönelik muamele için kılavuzlar sağlarken, İslam’da vurgulanan adalet, merhamet ve eşitlik ilkeleri, çağdaş zamanlarda insan hakları ve sosyal adaletin tüm yönleriyle ilgilidir.