Efdal ne demektir? İslamda Efdal kavramı

Question

Efdal nedir? Efdal ne anlama gelir?

Efdal, En faziletli, daha faziletli anlamındadır.

Efdal, f-d-l- kökünden gelmektedir. İki şey arasında izâfiyet ifâde eder. Yani bir şeyi başka bir şeyle karşılaştırmak suretiyle kullanılır. Dolayısıyla bu tâbiri kullanmada iki taraf sözkonusudur. Birisi en faziletli veya daha fazîletli şey, diğeri ise kendisinden daha faziletli olunan şey ki; birincisine “mufaddal”, ikincisine ise “mafdûlun aleyh” veya “mufaddalun aleyh” denir.

Efdal tâbiri, fıkıh kitaplarında sık sık kullanılmaktadır. Bunun anlamı şudur: Efdal olan şey ile mafdûlun aleyh olan şeyin her ikisinde de fazîlet vardır; ancak efdal olanda daha fazladır. Dolayısıyla böyle bir durumda her iki şeyden birini tercih etmek câiz ise de, efdal olanı yapmak daha iyi ve sevabı daha çoktur. Meselâ hacda dışardan gelenler için farz dışındaki tavâfı yapmak nâfile namazdan efdaldir denildiği zaman; hem tavâfta hem nâfile namazda fazilet olduğu, ancak tavâftaki faziletin nâfile namazdan daha çok olduğu; dolayısiyle ikisinden birini yapmak gerekirse, tavâfı nâfile namazına tercih etmenin daha iyi olduğu anlaşılmaktadır. Fıkıh kitaplarında buna benzer ifadeler çoktur.

İslâm askeri için kışla yapmak, nâfile hacdan efdaldir (İbn Abidin, Reddu’l-Muhtâr, I, 186).

Havuzdan abdest almak, nehirden almaya nazaran efdaldir.

Dini Siteler

Efdal kelimesi Arapça kökenli olup, “daha faziletli, daha üstün, en iyi” anlamlarına gelir. İslam’da “efdâl” kavramı, bir amelin, durumun veya kişisel özelliğin diğerine göre daha üstün veya daha faziletli olduğunu ifade etmek için kullanılır.

İslam’da Efdal Kavramı

Efdal kavramı, özellikle ibadetler, ahlaki davranışlar ve amellerin fazilet derecelerini belirtmek için kullanılır. Örneğin:

  1. İbadetlerde Efdal Olan:
    • Namaz: Cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan efdaldir. Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
      “Cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan yirmi yedi derece daha faziletlidir.” (Buhârî, Ezân, 30; Müslim, Mesâcid, 249)
    • Sadaka: Gizli verilen sadaka, aleni verilenden efdal kabul edilir.
  2. Amellerde Niyet ve Samimiyet: Amel yaparken niyetin temiz ve samimi olması, sadece gösteriş için yapılan bir amelden daha efdaldir.
  3. Ahlakta ve Davranışlarda:
    • Müslümanlar arasında selamlaşmak efdal davranışlardan biridir.
    • İnsanlara faydalı olmak (örneğin, bir yolda engel kaldırmak) daha efdal bir ahlaki davranış kabul edilir.
  4. Zaman ve Mekan Bakımından:
    • Ramazan ayında yapılan ibadetler, diğer aylarda yapılanlardan daha efdaldir.
    • Mescid-i Haram’da kılınan namaz, diğer mescitlerde kılınan namazlardan daha efdaldir. Hadis-i şerifte şöyle buyrulur:
      “Benim bu mescidimde kılınan namaz, Mescid-i Haram hariç, başka mescitlerde kılınan bin namazdan daha faziletlidir.” (Buhârî, Fazlu Salât, 1)

Efdal Kavramında Ölçü

Efdal olanı tercih etmek, Müslüman’ın amellerini daha bilinçli bir şekilde yapmasına yardımcı olur. Ancak İslam, herkesin kapasitesine göre hareket etmesini öğütler. Yapamayacağı bir şeyi zorlamak yerine, samimi bir niyetle yapılan amel de Allah katında çok değerlidir.

Efdal olanı öğrenmek, kişinin ibadet ve davranışlarına derinlik katabilir. Ancak her durumda Allah’ın rızasını gözetmek en önemli gayedir.

BENZER KONULAR:

İslamda borç verme ve ödeme adabı

Kadir Gecesi nedir, neden gizli tutulmuştur ve alametleri nelerdir?

Dini Soru Cevap

Her soru cevap verilmeye değerdir, yeter ki aynı konu bize sorulmuş olmasın ve kurallara uygun sorulsun. Lütfen soru yollamadan önce aynı konu var mı diye \\\\"ARAMA\" yapınız. Konu altına yazılan sorulara öncelik tanıyoruz.. Bilginize

Takip Et

Answers ( 2 )

    1
    2022-06-07T17:09:37+03:00

    Efdal kelimesinin açıklamasını şöyle yapabiliriz; bir şeyi başka bir şeyle karşılaştırmak.

    Efdal kelimesi bir fıkıh terimi olarak ele alırsak; Efdal olan şey ile mafdûlun aleyh olan şeyin her ikisinde de fazîlet vardır; ancak efdal olanda daha fazladır. Dolayısıyla böyle bir durumda her iki şeyden birini tercih etmek câiz ise de, efdal olanı yapmak daha iyi ve sevabı daha çoktur

    En iyi cevap
  1. Dini kavram olarak Efdal kelimesi

    efdal arapça yazılışı (الأفضل) 

    “İhtiyacın üzerinde olmak, fazla olmak; geride/arta kalmak, artmak; meziyet sahibi olmak, üstün gelmek” anlamındaki fadl/fazl kökünden türemiş olup “artan, fazla kalan; meziyet sahibi, üstün” anlamına gelen fadıl kelimesinin üstünlük ifade eden (ism-i tafdil) şeklidir. Efdal “en hayırlı, daha faziletli, sevabı en çok olan” anlamında daha çok ibadet ve ameller konusunda gündeme gelmiş; “en üstün, daha üstün anlamında ise aynı kökten “bir kişiyi diğerine üstün tutmak” anlamına gelen tafdil ve kendisinden daha üstünü bulunan anlamındaki mefdül terimleriyle birlikte özellikle devlet başkanı (imâm) seçiminde tartışına konusu edilmiştir (bk. fazl; hilafet; imam; tafdil).

Cevapla