Evet, mehir olarak hac veya umre talep edilebilir, çünkü mehir, evlilik akdi sırasında kadının kocasına koyulabileceği meşru bir lisans ve bu şart, İslam hukukunda belirli kurallar geçerlidir. Sorununuzda devam ettiğiniz gibi, bir kadının eşinden mehir olarak hacca ve umreye götürmesini isteyin. Eğer erkek bu şartı evlilik akdi sırasında kabul ederse, prensipte bunu yerine getirmesi gerekir. Ancak, sizin için uygun olduğunda, eğer erkek sonradan bu taahhüdünü yerine getirmekten vazgeçer veya getiremezse, bu durumda kadının hakkı olan mehir devralır.

İslam hukukuna göre mehir iki tür olabilir: mehr-i müsemma (belirlenmiş mehir) ve mehr-i misil (örf ve âdete göre kaydedilen mehir). Erkek, hac ve umre gibi belirli bir taahhüdü yerine getiremezse, kadına mehr-i misil bedeliyle yükümlü olur. Mehr-i misil, kadınların sosyal uygulamalarına, yaşadığı bölgedeki örf ve âdetlerine göre kaydedilen makul bir miktardır.

Özetle:

• Kadın, mehir olarak hac ve umre talep edebilir.
• Erkek bunu kabul ettiği halde yerine getirmezse, mehr-i misil bedeliyle yükümlü olur.
• Bu durum, evlilik akdindeki koşulların sürdürülebilmesi ve mehrinin kadının haklarının esasları ayakta durmaktadır.

ÖZETLE:

Evet, İslam hukukuna göre mehir (mehr), evlilik akdi sırasında kadına verilmesi gereken maddi veya manevi bir haktır. Bu bağlamda, kadının mehir olarak hac veya umreye götürülmeyi talep etmesi, eğer erkek tarafından açıkça kabul edilirse, bu talep bağlayıcı bir mehir sayılabilir.

Detaylı Açıklama:
🔹 Mehirin Şekli: Mehir, para, mal, hizmet, yolculuk gibi maddi veya manevi bir şey olabilir. Kadın mehir olarak umre veya hac yolculuğu talep edebilir. Erkek de bunu açıkça kabul ederse, artık bu mehir olur.

🔹 Diyanet’in Görüşü: Diyanet kaynaklarında da ifade edildiği gibi, eğer erkek bu talebi kabul edip sonra yerine getirmezse, artık eşini bu şekilde hacca götürmek zorunda değildir. Ancak bu durumda mehirin yerine geçecek “mehr-i misil” vermek zorundadır.

📘 Mehr-i misil nedir?
Kadının sosyal statüsüne, yaşına, eğitimine ve çevresindeki benzer kadınlara göre verilen ortalama mehirdir. Kadının ailesindeki diğer kadınlara verilen mehirler de dikkate alınarak belirlenir.

Özetle:
Kadın mehir olarak hacca/umreye götürülmeyi talep edebilir.

Erkek bunu kabul ederse, bu mehir olur.

Daha sonra bu yerine getirilmezse, erkek mehr-i misil ödemek zorundadır.

📚 Deliller:

Kur’ân-ı Kerîm:

“Kadınlara mehirlerini gönül hoşluğu ile verin…”
(Nisâ, 4/4)

Diyanet Fetvası:

“Kadının mehir olarak umre veya hacca götürülmesini istemesi ve erkeğin bunu kabul etmesi hâlinde, bu bir mehir olur. Ancak erkek bu yükümlülüğü yerine getirmezse, mehr-i misil vermekle yükümlü olur.”
(Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı, Din İşleri Yüksek Kurulu)

Kadına mehir ne kadar verilir?