Küsmek; konuşmayı, ilişkiyi kesmek demektir. Dinimiz, Müslüman’ın Müslüman’a küsmesini üç günden fazla olduğu zaman haram kılmıştır. Ancak üç gün küs kalınabilir. Bu, küs kalmayı teşvik değil, aksine insanın içini boşaltması, dargınlıktan oluşan kızgınlığı gitmesi için üç günlük bir süre tanımak demektir. Allah için protesto etmek, küs olmak değildir. Haram işleyen birisini, kâfirlerle ilişki içerisinde olan birisini, Müslüman’a zulmeden birisini protesto için uzun süre de küs kalınabilir. “Selamun aleykum” der “Ve aleykümselam” diye cevap verilirse küslük de bitmiş olur.

CEVAP:

Küs Kalmanın Dini Ölçüsü ve Hükmü Nedir?
(Ayet ve Hadislerle Açıklamalı )

Giriş

İslam dini, bireyler arası ilişkilerde sevgi, hoşgörü ve barış ortamını esas alır. Bu bağlamda müminlerin birbirine küs kalması, kin tutması ya da dargınlıkla uzun süre geçirmesi hoş karşılanmamış, hatta yasaklanmıştır. Kur’ân-ı Kerîm ve Sünnet, küs kalmanın süresi, hükmü ve çözüm yolları hakkında açık hükümler getirmiştir.

1. Küs Kalmanın Hükmü

İslam’da küs kalmak, özellikle üç günden fazla sürerse harama yakın mekruh kabul edilmiştir. Hatta bazı alimlere göre bu davranış, günah kapsamına girer. Çünkü müminlerin aralarının bozulması, şeytanın arzu ettiği bir durumdur.

2. Ayetlerle Küs Kalmanın Hükmü

Kur’an’da doğrudan “küs kalma” ifadesi geçmese de, müminlerin arasını düzeltmeye teşvik eden ve birlik içinde olmalarını emreden birçok ayet vardır:

“Müminler ancak kardeştir. O hâlde kardeşlerinizin arasını düzeltin.”
(Hucurât, 49/10)

Bu ayet, müminler arasında oluşabilecek dargınlık ve küskünlüklerin mümkün olan en kısa sürede sona erdirilmesi gerektiğini açıkça bildirir. Çünkü iman bağı, kan bağından daha kuvvetlidir.

3. Hadislerle Küs Kalmanın Sınırı

Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem), küs kalmanın süresini net bir şekilde açıklamıştır:

“Bir Müslümanın din kardeşiyle üç günden fazla dargın durması helâl değildir. İkisi karşılaştıklarında biri yüzünü öbüründen çevirir, diğeri de yüzünü öbüründen çevirir. Aralarındaki en hayırlı kişi, selamı ilk verendir.”
(Buhârî, Edeb 57; Müslim, Birr 23)

Bu hadis, küs kalmanın en fazla üç gün olabileceğini bildirmiştir. Bu süreden sonra barışmamak dinen yasaktır.

4. Selamı İlk Veren Daha Faziletli

Efendimiz (s.a.v.), barışma konusunda ilk adımı atanın daha üstün olduğunu haber vermiştir. Bu, barışmanın teşvik edildiği ve ilk adımı atmanın faziletli bir davranış olduğuna işarettir.

“Size insanların en hayırlısını haber vereyim mi? O, arkadaşları ile iyi geçinen ve onlar da kendisiyle iyi geçinen kimsedir.”
(Taberânî, el-Mu‘cemü’l-Evsat, 6/166)

5. Küs Kalmak Hangi Durumda Câiz Olabilir?

Bazı alimler, dini gerekçelerle (örneğin günah bir fiili engellemek, zararlı bir ilişkiyi kesmek gibi) birine küs kalmanın, bir eğitim veya ıslah yöntemi olarak geçici süreyle caiz olabileceğini söylemişlerdir. Ancak bu durumda da niyet; öç almak değil, ıslah etmek olmalıdır.

6. Küs Kalmanın Zararları

Küs kalmak:

Kalpleri katılaştırır.

Toplumsal dayanışmayı bozar.

Akrabalık bağlarını koparır.

Şeytanın araya girmesine zemin hazırlar.

Resûlullah (s.a.v.) şöyle buyurur:

“Şeytan, Arap yarımadası’nda kendisine tapılmayacağından ümidini kesmiştir. Ama insanların arasını açmak suretiyle onları birbirine düşürmekten ümidini kesmiş değildir.”
(Müslim, Sıfâtü’l-Kıyâme 39)

7. Sonuç

İslam’da küs kalmak, müminler arasında fitne ve ayrılığa neden olduğu için hoş karşılanmaz. Üç günden fazla sürmesi haram sayılmış ve müminlerin birbirine selam vererek barışmaları teşvik edilmiştir.

Özet Maddelerle Hüküm

Küs kalmak üç güne kadar caizdir. (Müslim)

Üç günü geçen küskünlük haramdır.

Barışma konusunda ilk adımı atan daha hayırlıdır. (Buhârî)

Kardeşlik bağı korunmalı, aralar düzeltilmelidir. (Hucurât 49/10)

Kaynakça

Kur’an-ı Kerîm, Hucurât Suresi, 49/10

Sahîh-i Buhârî, Kitâbü’l-Edeb, 57

Sahîh-i Müslim, Kitâbü’l-Birr, 23

Taberânî, el-Mu‘cemü’l-Evsat, 6/166

Riyâzü’s-Sâlihîn, Hadis No: 264

Diyanet İşleri Başkanlığı, İlmihal-II, s. 118-120

Dini Siteler