Hutbe Esnasında Yapılmaması Gereken Şeyler

Cuma namazında hutbe okunurken neler yapılmamalı

Hatip hutbe okumak için minbere çıktıktan sonra artık ne konuşulur, nede namaz kılınır. Cumanın başlanılmış ilk sünneti, hatibin minbere çıkması halinde uzatılmaksızın -vaciplerine riayet etmek üzere-ikmal edilmelidir.

Bu durumda artık ne konuşulur, ne selâm verilir, ne de selam verenin selamı cevaplandırılır. Ne aksırırken açıktan ‘Elhamdülillah’ denir, ne de diyeneaçıktan dua yapılır.

Namazda haram olan her şey, hutbede de haram olmakla, hutbe esnasında marufu emir kabilinden de olsa kelam (söz), hatta selam verip almak caizolmadığı gibi, yemek, içmek vesair meşguliyet, tilavet ve mütalâa da caiz olmaz. Ve bu caiz olmamak hususunda, hatibe yakın bulunan ile uzakta bulunanarasında fark yoktur. O esnada emrolunan şey, susmak ve onu dinlemektir.Dinlerken herkes kıbleye müteveccih bulunur.

Hatip hutbeye başladıktan sonra, kelamın bütün kısımları artık haramolur. Hutbe sırasında namazda olduğu gibi oturmak müstehaptır. ‘”

Hutbe, Cum’a kıymetinin yarısını teşkil eden ilahi bir zikir ve mev’izadırKudsiyyetinebinâen melâikenin bile dinlediği hutbeyi dikkatsizlik ve gafletiçinde geçirmek hiçbir mü’mine yakışmaz.

Hutbe, o kadar dikkatle takip edilecektir ki; değil konuşma, bir kimse arkadaşına ‘sus!’ dese cumasının sevabını kaçırmış olur. Hatta, bir hadis-i şerifte:”Cuma günü hatip hutbe okurken her kim konuşursa, o kişi kitap yüklü eşekgibidir. Böyle bir kimseye ‘sus’ diyenin ise cuması yoktur.”‘”

—————————————-

“Cuma günü imam hutbe okurken arkadaşına ‘sus!’ dedin mi, boş yere lakırdı etmiş olursun” buyrulur. ‘
Resülullah (sav) buyurdular ki: “Cuma namazına üç grup insan katılır:
1- Kişi var, namaza katılır, boş konuşma yapar, gürültü çıkarır, bunun cumadan hissesi o konuşmasıdır.
2- Bir kimse ki cumada bulunur, dua eder. Bu kimse de Allah’a dua edenkimsedir. Allah dilerse istediğini ona verir, dilerse vermez.
3- Bir kimse ki, sessiz sedasız dinler ve süküt eder, hiçbir müslümanınomuzunu çiğnemeden ve kimseye ezâ vermeden cumaya gelir. Onun bu cuması, daha önceden geçen cumaya ve fazladan da üç gün ziyadesiyle günahlarına kefarettir. Bu hal Cenab-ı Hakk’ın şu sözüne binâendir: “Kim bir hayır ya-parsa bu kendisinden on misliyle kabul edilir.”

Resülullah (sav): “Sizden biriniz namazda abdesti bozduğu (veya hutbeesnasında abdesti bozulduğu) vakit burnunu tutsun, sonra da kalksın gitsin”buyurdu.’”

Hz. Osman (r.a.) hutbelerine çoğu kere şu hususu hatırlatarak başlardı:”Dinleyin, kulak verin. Zira işiterek kulak verenle, işitmeden kulak verenin sevaptan hissesi birdir.”

Hz. Osman (r.a.), cemaate, hatipleri can kulağıyla dinlemenin ehemmiyetini belirtiyor. Ve: “Sağırlık, uzaklık gibi bir sebeple hatibi işitemezseniz de sessiz olun, dinleme vaziyetinde kalın, böyle davrandığınız takdirde hatibinsözleri kulağınıza kadar ulaşmasa da, ulaşanların alacağı manevi ücret ve sevabı eksiksiz alacaksınız” demek istemektedir. “9 İbnu Ömer’den (r.a.): “Resülullah’ın (s.a.v.) şöyle buyurduğunu işittim: “Cuma günü biriniz mescitte ikenuyukladığı vakit o, oturduğu yeri değiştirsin.”

Namazda uyuklama şeytandandır. Böyle olunca, yer değiştirme, faydalıdır,uykuyu kaçırır, dikkati toplar.
Cuma günü camiye gelen cemaat, ön safları doldurarak oturmalıdır. Ziraön saflarda boşlukların bulunması, arkadan geleceklerin, önce gelenlerin omuzlarına basmalarına, çiğnemelerine ve eziyet vermelerine sebebiyet verir. Halbuki, düzenli oturulsa, kimse kimseyi rahatsız etmez. Buna rağmen, ön safa geçmeye kalkışan kişi, cemaate eziyet etmiş olur: “Birinizin Harre’nin sırtında
(Medine dışında siyah bir kayalık yerin üstünde) namaz kılması, onun için cuma günü oturup imam hutbeye başlayınca gelip cemaatin omuzlarını yararakcemaate katılmasından hayırlıdır.”

“Kim cuma günü müslümanların enseleri üstünden aşarsa (cemaatinomuzlarını yararak ilerlerse) cehenneme giden bir köprü kurmuş olur.”
“Sizden kimse, cuma günü kardeşini kaldırıp sonra da yerine oturmasın.
Lâkin ‘açılın’ desin.”

• Hz. Muhammed (s.a.v.) Veda Hutbesi’nde ne gibi konular üzerinde durmuştur?
• Veda Hutbesi’nden çıkarılabilecek çeşitli evrensel ilkeler nelerdir?
• Peygamberimizin (s.a.v.) Veda Hutbesi
• Şafi mezhebinde Hutbenin şartları, sünnetleri ve mekruhları
• Hutbe esnasında konuşmanın hükmü nedir?
• Tümünü görüntüle.