Paylaş
Şarta Bağlı Olan Boşama
Question
Şarta Bağlı Boşama Nasıl Olur?
SORU: Koca, karısına “Babanın evine gidersen boşsun” dese, o da gitse, ne olur? Boşama esnasında şahitlere gerek var mıdır?
CEVAP: Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: Allah katında en buğzedilen şey talaktır.
Allah, zevk için çok evlenene ve boşayana lanet etsin.
Talak (boşama) ihtiyaç anında kullanılan bir ilaca benziyor. İslâm’da asi olan şudur: Koca karısını boşama mecburiyetinde kaldığı zaman onu boşar. Ama bugün müslümanlar arasında talakla yemin etmek çok yaygındır. Muamelelerde talakla yemin etmek, iddiasını kuvvetlendirmek için, bazı şeylerin yapılması için teşvikte bulunmak veya bazı şeyleri terketmek için talakla yemin İslâm’ın anlayışında yoktur. Talakı ancak gerçekten karısını boşamak istediği zaman zarureten kullanmalıdır.
Şeyh Şeltut’un fetva kitabında -ki o Hanefîdir şarta bağlı talak hakkında şöyle bir misal verilmektedir: Bir koca karısına “sen benim iznim olmadan evden çıkarsan veya komşularla konuşursan veya şöyle yaparsan sen boşsun” derse, bundan kasıt karısını korkutmak, sakındırmak ise, onu boşamak istemiyorsa, bu bir boş sözden ibaret olup ka-rı-kocalık hayatına tesiri olmaz.
Ama gerçekten karısına kızıyorsa, onunla yaşamak istemiyorsa, insanların önünde onu boşamak istiyorsa o zaman karısı onun dediğini yapmazsa o bir talakla boşanır, altmış talak da dese bir talak sayılır. Ümmetin halef ve selef âlimleri bunu böyle kabul etmişlerdir.
Ancak ben Kur’an’daki talak’ı hiç bir şeye bağlanmayan ve katiyet ifade eden bir şey olarak görüyorum. Allah şöyle buyuruyor:
• Boşama ikidir…
• Eğer onu boşarsa…
• Siz kadınları boşadığınız zaman…
Bütün bunlardan anlaşılan tek şey vardır o da talakın bilfiil vuku-bulm asıdır.
Boşamayı (talakı) karısı olsun başkası olsun onun yapacağı işe bağlamak, boşama sayılamaz. Yine Fetvalar kitabında şu ibare vardır: “Sayılarla ifade edilen talak -yani adamın karısına sen üç talakla boşsun demesi gibi- ancak bir tek rici talak sayılır. Talakla yemin etmek, çirkin ve boş sözdür. Bir şeyi yapmak veya yapmamak hususunda yapılan talak ile yemin, tehdit ve korkutmak için ise talak vaki olmaz.
Şarta bağlı talakla boşama olmaz. Şu anda fetva böyle verilir. Her ne kadar Hanefî mezhebine muhalefet de olsa. Yok eğer niyeti bizzat boşama ise, o zaman bağlı bulunan şart yerine gelirse, talak vaki olur.
Talak şahitliğine gelince, talakta şahitlere lüzum yoktur. Çünkü kişi hakkını kullanmakta şahitlere muhtaç değildir. Talak erkeğin hakkıdır. Ona şahit tutmak gerekmez. İmam Cessas, Ahkam-ül Kur’an isimli tefsirinde bazı fakihlerden rivayet ederek şöyle diyor: Talak, nikah ve ricat şahitlerle olur. Çünkü bu bir ihtiyattır, sonradan insan pişman olabilir. Talak da ancak şahitlerle olur. Talakta şahit isteyenler Şianın İma-miye koludur. Onlar boşamada da iki adil şahit şartını ileri sürüyorlar iki şahidin huzurunda olmayan boşamanın bir hükmü yoktur, batıldır.
BENZER KONULAR:
- Şartlı boşamada kullanılan sözlerin hükmü
- Şartlı boşama
- Eşin Boşama sözünü duyması şart mı
- İslamda Boşamanın Şartları
- Boşama esnasında şahitlerin bulunması şart mı
- Tümünü görüntüle.
- Dini soru sor Cevap Al
- Dini soru sor Cevap Al Sitesi Hakkında Bilgi
- Dini soru sor kimin?
- Dini soru sor imamlar cevaplıyor
- Dini soru sorabileceğim site arıyorum ?
- Tümünü görüntüle.
Answer ( 1 )
Şarta Bağlı Boşanma (Koşullu Boşanma), Türk medeni hukukunda boşanma davasının özel bir türüdür ve belirli koşulların yerine gelmesi ile gerçekleşen bir boşanma türüdür. Bu tür boşanma, tarafların boşanmayı ancak belirli bir koşulun gerçekleşmesiyle istemeleri durumunda söz konusu olur.
Türk Medeni Kanunu’na göre, boşanma, eşlerin anlaşması veya mahkeme kararı ile yapılabilir. Ancak şarta bağlı boşanma, daha çok eşler arasında anlaşmazlıklar ve anlaşmalı boşanma durumlarının karmaşık olduğu, belli şartlara dayalı boşanma türüdür. Şarta bağlı boşanma, boşanmanın bir hükme bağlanabilmesi için önceden belirli koşulların yerine gelmesi gerektiği anlamına gelir.
Şarta Bağlı Boşanma Özellikleri:
Koşul Aranması: Taraflardan birinin boşanmayı belirli bir koşulun yerine getirilmesine bağlamasıdır. Yani boşanmanın gerçekleşebilmesi için bir koşulun sağlanması gerekir.
Koşulun Gerçekleşmesi: Boşanma ancak şarta bağlanan koşulun gerçekleşmesi durumunda geçerli olur. Örneğin, eşlerden biri, yalnızca belirli bir süre sonra veya belirli bir davranışın değişmesi durumunda boşanmak istiyorsa, bu şarta bağlı olarak boşanma gerçekleşebilir.
Mahkeme Kararı: Şarta bağlı boşanma durumu mahkemeye taşınabilir. Mahkeme, eşlerin bu şarta bağlı boşanmayı kabul etmeleri durumunda, şarta uygun bir karar verebilir. Bu tür boşanma, hem eşlerin hem de mahkemenin onayını gerektiren karmaşık bir süreç olabilir.
Koşulun Belirsizliği: Şarta bağlı boşanmanın en önemli zorluklarından biri, koşulun belirsizliği veya karmaşıklığı olabilir. Taraflar arasında anlaşmazlık, koşulun ne zaman ve nasıl yerine getirileceği konusunda sorunlara yol açabilir.
Uygulama Örnekleri:
Uzun Süreli Ayrılık: Bir eş, boşanmayı ancak diğer eşin belirli bir süre boyunca evliliğe dair belirli bir sorumluluğu yerine getirmemesi durumunda isteyebilir.
Davranış Değişikliği: Eşlerden biri, diğerinin davranışlarını değiştirmesi veya belirli bir alışkanlığı terk etmesi halinde boşanmayı kabul edebilir.
Hukuki Sonuçlar:
Şarta bağlı boşanma, çoğu durumda belirli bir koşul gerçekleşmedikçe geçerli sayılmaz. Eşlerden biri, şarta uymadığı sürece boşanma gerçekleşmez. Dolayısıyla, şarta bağlı boşanma ile ilgili kararlar, uzun süreli ve karmaşık bir sürece dönüşebilir.
Bu tür bir boşanma, Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesi gereğince “çekişmeli boşanma” durumunun bir uzantısı olabilir. Ancak tarafların anlaşması ve şarta bağlı bir boşanma talebi gibi daha farklı sonuçlar doğurabilir.
Eğer bir boşanma davası şarta bağlı olarak açılırsa, hukuki danışmanlık almak oldukça önemlidir.