Hasta kıbleye dönemiyorsa namazı nasıl kılar?

Ben hemodiyaliz hastasıyım. Akşam ve yatsı namazım diyalizde geçiyor. Diyalizde namaz kılabilme imkanım var oturarak da olsa baş ile de olsa. Ancak kıble yatağımın tersine düşüyor hortumlar iğneler olduğu için kıbleye dönme olanağım yok. Bu durumda ne yapmalıyım ve böyle durumlarda kıble şartı aranır mı?

CEVAP:

Hasta olan ve kıbleye dönmeye gücü yetmeyen kişi, namazını kıbleye dönmeden kılar. Bu durumda, kıbleye dönmek için gerekli olan niyet ve yöneliş yeterlidir.

Hasta kişi, kıbleye dönmek için gerekli olan niyet ve yönelişi, aşağıdaki şekilde yapabilir:

İma ile namaz kılacak olan kimsenin kıbleye dönmesi gerekir. Fazla rahatsızlığından dolayı kıbleye yönelemiyen kimse, eğer kendisini kıbleye çevirecek kimse bulamazsa, o takdirde bulunduğu hal üzere namazını kılar; fukaha bunun caiz olduğunu tesbit etmiş­tir. Bu durumda iyileşince kıbleden başka cihete yönelerek kıldığı namazları kaza etmesine gerek yoktur.

Kendisini kıbleye çevirecek kimse olduğu halde, ondan öyle bir istekte bulunmadan namaz kılacak olursa, caiz olmaz.

Alnında yara olup secde etme imkânı olmayan kimsenin imâ ile secde yapması caiz değildir. Sadece burnunu yere koyarak secde etmesi gerekir. (Ez-Zahire / Burhaneddin Taceddin.)

Ayakta duramadığı gibi oturarak da namaz kılamıyan kimse için uzanarak imâ (baş işareti) ile namaz kılmakta iki şekil müm­kündür :

a) Sırtüstü uzanıp ayaklarını kıbleye doğru uzatarak, başının altına bir yastık koyduğu halde baş işaretiyle namazını kılar. Baş al­tına konulan yastık ve benzeri şey, baş işaretiyle rükû’ ve secdeleri yapma imkânını kolaylaştırır.

b) Yan üzeri uzanıp yüzünü kıbleye çevirerek baş işaretiyle kılması caizdir. Bu iki durumdan hangisi hastaya uygun ve rahat geliyorsa, ona göre uzanıp namazını kılmasında hiçbir sakınca yok­tur. (Siracü’l-Vehhac / Helvani.)

(Celal Yıldırım, Kaynaklarıyla İslam Fıkhı, Uysal Kitabevi: 1/450-452.)

Peygamber Efendimiz (s.a.v.), hastaların namazını şöyle buyurmuştur:

“Hasta, kıbleye dönmeye gücü yetmiyorsa, bulunduğu yere doğru yönelir. Rükû ve secde yerine baş ile işaret eder. Ayakta durmaya gücü yetmiyorsa, oturur. Oturmaya da gücü yetmiyorsa, yan yatar. Yüz üstü yatmaya gücü yetmiyorsa, sırt üstü yatar ve baş ile rükû ve secde yerine işaret eder.” (Buhari, Ezan, 113)

Bu hadis, hastaların namazını nasıl kılmaları gerektiğini göstermektedir.

BENZER KONULAR:

• Hasta namazı nasıl kılar?
• Hasta namazı
• Şafi mezhebine göre Hasta namazı
• Menisküs hastası nasıl namaz kılar
• Yatalak hasta nasıl namaz kılar?
• Tümünü görüntüle.