Paylaş
Oruçluyken Fitil kullanmak, lavman yaptırmak
Question
Fitil kullanmak, lavman yaptırmak orucu bozar mı? Diyanet
Ağrı kesici, ateş düşürücü olarak veya diğer bazı amaçlarla makattan; mantar ve bazı kadın hastalıklarının tedavisinde ferçten fitil kullanılmaktadır. Lavman, tıbbî operasyon öncesi veya kabızlıkta kalın bağırsakta bulunan dışkının, anüsten içeriye sıvı verilerek dışarı çıkarılmasıdır.
Sindirim sistemi, ağızla başlayıp anüsle sona eren, sindirim borusu ile sindirim bezlerinden oluşur. Sindirim borusu ise, ağızla başlar. Ağzın gerisinde yutak bulunur. Sonra yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, rektum ve anüs gelir. Sindirim ince bağırsaklarda tamamlanmaktadır. Kalın bağırsaklarda ise, sadece su, glikoz ve bazı tuzlar emilmektedir. Kadının ferci ile sindirim sistemleri arasında ise bir bağlantı bulunmamaktadır.
Bu itibarla kadınların fercinden kullanılan fitiller, orucu bozmaz. Makattan kullanılan fitiller ise, her ne kadar sindirim sistemine dâhil olmakta ise de, sindirim ince bağırsaklarda tamamlandığı, fitillerde gıda verme özelliği bulunmadığı ve makattan fitil almak, yemek ve içmek anlamına gelmediği için, orucu bozmaz.
Lavman yaptırmak konusunda ise, iki durum söz konusudur; kalın bağırsaklarda su, glikoz ve bazı tuzlar emildiği için, gıda içeren sıvının bağırsaklara verilmesi veya orucu bozacak kadar su emilecek şekilde verilen suyun bağırsakta kalması durumunda oruç bozulur (Merğînânî, el-Hidâye, II, 263). Ancak, suyun bağırsaklara verilmesinden sonra bekletilmeyip bağırsakların hemen temizlenmesi durumunda, verilen su ile birlikte bağırsaklarda bulunan dışkının dışarıya çıkarıldığı ve bu esnada emilen su da, çok az olduğu için oruç bozulmaz (DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar).
Answers ( 3 )
Kadın hastalıkları ile ilgili
Kadın hastalıkları nedeniyle rahim içi ilaç kullanımı gusül abdestini bozar mı?
Oruçlu iken fitil kullanmak ve lavman yaptırmak konusunda İslam alimleri farklı görüşlere sahiptir. Ancak genel olarak, bu iki durumu şu şekilde açıklayabiliriz:
Fitil Kullanmak:
Fitil, genellikle rektal ya da vajinal bölgeye uygulanan bir ilaçtır. Eğer fitil rektal yolla kullanılıyorsa, vücuda bir şey girdiği için oruç bozulur.
Ancak vajinal fitil kullanımı, genellikle orucu bozmaz çünkü bu tür fitiller, vücudun iç kısmına girmemekte, sindirim sistemine doğrudan etkide bulunmamaktadır. Bununla birlikte, vajinal fitil kullanımı konusunda da bazı alimler, vücuda bir şeyin girmesi nedeniyle orucu bozacağını savunabilir.
Lavman Yaptırmak:
Lavman, bağırsakları temizlemek amacıyla sıvı verilmesidir. Oruçlu iken lavman yapmak, mideye bir şey gitmediği sürece orucu bozmaz. Ancak lavman, rektum yoluyla uygulandığı için, bazı alimler bunun orucu bozduğunu, çünkü sıvının vücuda girdiğini ve sindirim sistemine yol aldığını belirtebilirler.
Bu nedenle, her iki durumda da, kesin hüküm almak için bulunduğunuz yerin veya müracaat ettiğiniz alimlerin görüşlerini dikkate almanızda fayda vardır. Bazı durumlarda, tıbbi bir gereklilikten dolayı yapılan işlemler, oruç bozan bir durum olarak değerlendirilmez.
Hiçbir şekilde ön ve arkadan içeriye bir şeyin girmesi gusül abdestini bozmaz.
Rahim içi ilaç kullanımı, vajinal yolla uygulanan fitil, krem veya benzeri tıbbi müdahaleler gusül abdestini bozmaz. Guslü gerektiren durumlar arasında cinsel ilişki, meninin gelmesi, hayız (adet) ve nifas (lohusalık) hali bulunmaktadır.
Ancak, namaz abdesti açısından bakıldığında, rahim içi ilaçların akıntıya sebep olup olmadığına dikkat edilmelidir. Eğer ilaç sonrası gelen akıntı temiz ise abdesti bozmaz, ancak kanlı veya iltihaplı bir akıntı varsa abdesti bozar.
Daha kesin bir yanıt için bir din âlimine veya fetva mercisine danışabilirsiniz.