ORUÇ NEDİR? ORUÇ HAKKINDA SORU CEVAPLAR

S.1. Oruç kaç kısımdır?

C.1. Oruç iki kısımdır. Farz ve sünnet.

Farz da iki kısımdır. Ramazan ve vakti muayyen nezir gibi belli bir zamana bağlı olan oruç, bu oruçlar için geceden niyet edilmesi caizdir.

İkincisi kazaya kalmış Ramazan, mutlak nezir ve kefaret orucu gibi zimmette bulunan oruçlardır, bunlar için geceden niyet etmek gereklidir. Nafile oruçlar için zevalden önce niyet edilebilir.

S.2. Hilâli ne zaman aramak gerekir?

C.2. Oruç için, Şaban ayının yirmi dokuzunda güneş batarken hilali görmeğe çalışmak Müslümanlara vaciptir. Eğer hilal görünürse ertesi gün oruç tutulur. Hava kapalı olduğu takdirde Şaban ayı otuza tamamlanir ve Ramazan orucu tutulur.

S.3. Hilâli yalnız gören, ne yapmalıdır?

C.3. Hilâli görüp şahitliği kadı tarafından reddedilen, kendisinin oruç tutması gerekir.

S.4. Hilâl için iki şahit şart mıdır?

C.4. Gökte bulut, toz veya bunlara benzer, ayın görünmesini engelleyen bir şey varsa, hür köle, kadın erkek, ådil olan herhangi bir kişinin görgü tanıklığı kabul edilir. Eğer gökte herhangi bir engel yok ise bu durumda bir kişinin şahitliği yeterli olmaz, haber vermeleri ile kati bilgi oluşan bir toplumun tanıklığı gerekir.

S.5. Orucun vakti ne kadardır?

C.5. Orucun vakti, Ikinci fecrin doğuşundan başlar, güneşin batışına kadar sürer.

S.6. Oruç nedir?

C.6. Oruç, niyetle birlikte bütün gün yemek, içmek ve cinsel birlesmeden uzak durmaktır.

S.7. Unutarak yemekle oruç bozulur mu?

C.7. Oruçlu kişi, unutarak yer, içer veya eşiyle cinsellikte bulunursa orucu bozulmaz.

S.8. Ihtilamla oruç bozulur mu?

C8. Uykuda ihtilam olmakla oruç bozulmaz.

S.9. Kadına bakmakla meninin gelmesi orucu bozar mı?

C.9. Bir kadına bakmakla meni gelirse, oruç bozulmaz.

S.10. Yag súrmenin, gözlere sürme çekmenin hükmü nedir?

C.10. Yag sürmek, gözlere sürme çekmek, hacamat yapmak, eşini öpmek orucu bozmaz.

S.11. Opmek veya dokunmakla meni gelirse oruç bozulur mu?

C.11. Evet, öpme ve dokunmayla cünüp olan kimsenin orucu bozulur ve kaza etmesi gerekir.

S.12. Oruçlunun, eşini öpmesi caiz midir?

C.12. Eğer kendinden emin ise, eşini öpmesinde bir beis olmaz, ancak değilse mekruhtur.

S.13. Kusuntunun hükmü nedir?

C.13. Kendi kendine gelen kusuntu orucu bozmaz, ancak kasten ağız dolusu kusarsa orucu bozulur ve kaza etmesi gerekir.

S.14. Gıda olmayan bir şeyi yutmak orucu bozar mı?

C.14. Evet, demir veya çakıl yutanın orucu bozulur.

S.15. Kasten yiyen, içen ve cinsellikte bulunanın hükmü nedir?

C.15. Ramazanda oruçlu iken kasten iki yoldan biriyle cinsi münasebette bulunan ve gida veya deva maksadıyla bir şey yiyen veya içen kimseye hem kaza, hem de zihar kefareti gibi kefaret gerekir. Vajina dışında başka bir yoldan cinsellikte bulunan kaza eder, ancak kefaret vermez.

Ramazan dışındaki oruçların ifsadında da kefaret vardır.

S.16. Fitil, iğne ve damlanın hükmü nedir?

C.16. Kulağından veya vücudun herhangi bir deliğinden igne, damla, fitil gibi ilaçlarla tedavi olup ilaç içine veya beynine ulaşırsa oruç bozulur. Ebu Hanife’ye göre, idrar yolundan damlatırsa oruç bozulmaz, ancak Ebu Yusuf, bozulur diyor.

S.17. Yemek tatmak orucu bozar mi?

C.17. Agzıyla bir sey tadarsa orucu bozulmaz, ancak mekruhtur. Aynı şekilde, başka imkânı oldugu halde, kadın çocuğu için yemek çignerse mekruh olur.

S.18. Sakızın hükmü nedir?

C.18. Oruçluyken sakız çiğnemek (tükürük yutulmadığı takdirde) orucu bozmaz, fakat mekruhtur.

S.19. Oruç tuttuğu takdirde hastalığı artan, ne yapmalıdır?

C.19. Hasta kişi oruç tuttuğunda hastalığının artmasından korkarsa, Iftar edebilir ve sonra kaza etmelidir.

S.20. Ramazanda yolculuğa çıkan, iftar edebilir mi?

C.20, Yolcu, bir zarar görmedigi takdirde, oruç tutması daha iyidir.Ancak dilerse iftar edip sonra kaza edebilir. Hasta veya yolcuyken oruç tutmayan, kaza etme imkan bulamadan ölürse, üzerinde herhangi bir oruç borcu kalmaz. Fakat iyileştikten ve mukim olduktan sonra ölürse, tutamadiğı oruçların miktarinca kaza gerekir.

S.21. Ramazan orucu nasıl kaza edilir?

C.21. Kazaya kalmış Ramazan orucunu dilerse peş peşe, dilerse ayrı tutar. Ikinci Ramazan gelene kadar tehir ettiği takdirde ikincisini tutar, sonra digerini kaza eder, bu gecikmeden dolayı fidye vermesi gerekmez.

S.22. Hamile ve çocuk emziren kadın iftar edebilir mi?

C.22. Hamile veya çocuk emziren kadın çocuğunun veya kendisinin durumundan endişe ederse, oruç tutmaz, sonradan tutamadıklarını kaza eder, fidye vermesi de gerekmez.

S.23. Oruç tutamayan yaşlı, ne yapmalıdır?

C-23. Oruç tutamayacak kadar yaşlı olan kimse, iftar eder ve her bir gün için, kefaret olduğu gibi, bir fakiri doyurur,

S.24. Ölüp de üzerinde oruç kazası olanın hükmü nedir?

C.24, Ölenin kazaya kalmış Ramazan orucu varsa, vasiyet ettiği takdirde, velisi her gün için bir fakiri doyurur.

S.25. Nafile oruç kaza edilir mi?

C.25. Nafile bir oruca veya namaza başlayan bozduğu takdirde kaza eder.

S.26. Ramazanda Müslüman veya baliğ olanın hükmü nedir?

C.26. Çocuk Ramazanda baliğ olursa veya kafir Müslüman olursa günün geri kalanını imsak eder ve Ramazanın geri kalanını da tutarlar.

S.27. Oruç esnasında özrü zail olanın hükmü nedir?

C.27. Ramazanda baygın düşen kimse, ayılınca bayıldığı gün dışındaki günleri kaza eder. Delirmiş kişi, Ramazanın içinde ayılıp kendine gelirse, tutamadığı günlerin orucunu kaza etmesi gerekir. Gündüzün
hayızlı kadın, hayızdan temizlenirse, seferi kimse yolculuğunu tamamlayıp
memleketine varırsa, günün geri kalan kısmını oruçlu gibi imsak eder,

S.28. Hatayla sahur veya iftar edenin hükmü nedir?

C.28. Şafağın daha doğmadığını zannederek sahur eden veya Güneşin battığını sanarak iftar eden, o günü kaza eder, ancak kefaret vermez.

S.29. Şevval Hilalini yalnız gören iftar edebilir mi?

C.29. Hayır, Hilali yalnız gören iftar edemez.

S.30. iftar Hilali için kaç kişinin şahitliği gerekir?

C.30. Gökte bir engel varsa iki erkek veya bir erkek iki kadının şahitligi kabul edilir. Bir engel olmadığı zaman kalabalık bir topluluğun şahitliği gerekir.

Kolay Hanefi Fıkhı Soru Cevaplı
İtisam Yayınları