Paylaş
Ezan nedir nasıl okunur
Question
Ezan okumanın şartları ve sünnetleri
İslamda Ezan
Ezan farz namazların vakitlerini bildirmek ve müslümanları namaz kılmaya davet etmek için meşru kılınmıştır.
Bir toplum veya cemaat için sünneti kifayedir. Yani o cemaat veya toplumdan bir kişi de okursa o sünnet hasıl olmuş demektir. Tek başına namaz kılana ise sünneti ayn’dır. Yani bizzat onun kendi namazı için ezan okuması sünnettir.
Ezan, İslamın şiarıdır.
Delili şu ayeti kerimedir: “Ey iman edenler/ Cuma günü namaz için çağrıldığınız zaman, Allahı anmaya koşun. Alış-verişi bırakın,” (Cumua: 62/9)
Malik İbnul Huveyris (r.a) Peygamberimiz (s.a.v)’ den şöyle rivayet eder: “Namaz vakti girdiğinde içinizden biri size ezan okusun. En büyüğünüz de size imamlık yapsın.” [1]
Meşruiyeti, Ezan, hicretin birinci senesinde meşru kılınmıştır. Abdullah İbni Ömer (r.anhuma) şöyle anlatmıştır:
Müslümanlar hicret edip Medine’ye geldiklerinde, toplanıp namaz vakitlerini bildiren bir şeyi belirlemeye çalışmışlardı. Zira o zamana kadar namaza çağrı yapan bir şey yoktu. Bir gün bu hususta konuştular. Bazıları hristiyanların çam gibi bir çan edinelim, bazıları, yahudilerin borusu gibi bir boru olsun, dediler. Ömer (r.a.) halkı namaza çağırmak için niye, bir adam göndermiyorsunuz? dedi. Rasulullah (s.a.v): “Ey Bilal! kalk namaz için nida et ( ezan oku).’1 [2] buyurdu.
Ezanın başlaması hakkında birçok rivayetler vardır. Bunların lafızları ayrılıklar gösterse de manalar aynıdır, bunlar için en meşhuru olan Abdullah İbni Zeyd’in kendi rivayetidir.
Enes İbni Malik rivayet eder. Abdullah İbni Zeyd şöyle dedi: Rasulullah (s.a.v) namazın cemaatle kılınabilmesi için nakus (çan) yapılıp çalınmasını emrettikleri sırada idi. Ben uykuda iken elinde nakus (çan) bulunan biri uğradı. Ben kendisine, – Ey Allanın kulu şu nakusu sa-tarmısın? dedim. Ne yapacaksın, dedi. Bununla insanları namaza çağırırız, dedim. Sana daha hayırlısını göstersem olmaz mı? dedi. Hay hay dedim. Bunun üzerine şöyle dersin dedi:
“Allahu Ekber Allahu Ekber Allahu Ekber AHahu Ekber. Eşhedu en la ilahe illallah Eşhedhû en la ilahe illallah. Eşhedu enne Muhammeden rasulullah Eşhedu enne Muhammeden rasulullah.
Hayya âla’s-salah Hayya âla’s-salah.
Hayya âlal felah Hayya âlal felah.
Allahu ekber Allahu ekber. La ilahe illallah”
Sabah ezanında “Hayya âlal felah” tan sonra iki defa, “Essalatu hayrun mine’n-nevm” ilave edilir.[3]
Ezanın Sahih Olmasının Şartları
Ezanın sahih olması için şu şartlar gereklidir:
1. Müslüman olmak
2. Mümeyyiz olmak. Şu halde yedi yaşına gelmeyen çocuğun ezanı sahih değildir.
3. Erkek olmak. Kadının ezan okuması sahih değildir.
4. Tertiple okumak. Ezan sözlerinin yukarıdaki sıraya göre olması gerekir.
5. Kelimeleri arka arkaya okumak. Birbirini takibeden kelimeler arasına fazla fasıla vermemek.
6. Cemaat için okunuyorsa yüksek sesle okumak.
Peygamberimiz (s.a.v) Ebu Said El-Hudri’ye hitaben şöyle buyurmuştur: “Şüphesiz çölü ve koyunları sevdiğini görüyorum. Koyunların yanında ve çölde bulunduğunda namaz için ezan okuduğunuz zaman sesini yükselt, çünkü müezzinin yüksek sesini işiten insan, cin ve her şey kıyamet gününde ona şehadet eder.” [4]
7. Vaktin girmesi. Ezan, namaz vaktinin girdiğini ilan ettiği için onun vaktinde okunması gerekir. Peygamberimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Namaz vakti olduğunda, size biriniz ezan okusun,” [5]
Ezanın Sünnetleri
1. Müezzinin kıbleye dönmesi.
2. Büyük ve küçük hadesten temiz olması. Peygamberimiz (s.a.v): “Temizlik hali dışında Allah’ı zikretmeyi sevmem.” [6] buyurmuştur.
3. Ayakta okuması. Peygamberimiz (s.a.v): “Ey Bilal kalk ve namaz için ezan oku.” [7] buyurmuştur.
4. Başını sağa ve sola çevirmek. Bilal ezan okurken ‘Hayya ala’s-sa-lah’ derken başını sağa ‘Hayya alal felah’ derken başını sola çevirirdi. [8]
5. Müezzinin güzel ahlaklı ve adil olması, sesinin de güzel ve gür olması. [9]
6. Ezanın lafızlarını ağır ağır okumak ve çok uzatmamak.
7. Terci yapmak. Yani şehadel kelimelerini söylerken önce gizli sonra yüksek sesle olmak.[10]
8. Tesvib yapmak. Sabah ezanında ‘Hayya âlal felah’tan sonra “Esse-latü hayrun minen-nevm ” demek.[11]
9. Ezanı müezzinle tekrarlamak, “Hayya âla salah, hayya âlal felahta ‘vela kuvvete illa billah’ demek. ‘Esselatu hayrun minennevm’ cümlesini duyan kişinin ‘Saddakta ve berarte” demek.
10. Ezanın bitiminde duayı okumak.
Hem müezzin hem de ezam duyan kişinin Peygamberimiz (s.a.v)’ in-buyurduğu şu duayı okumaktır:
“Allahumme rabba hazihid-da’veti tammetı vessalatil kaime. Ati sey-yidina Muhammeden el vesilele vel fadilete vebâshu makamen mahmu-denillezi veâttehu.”
Peygamberimiz (s.a.v):
Kim ezanı dinler ve ezandan sonra bu duayı okursa kıyamet gününde şefaatim ona helal olsun.” [12] buyurmuştur.
————————-
[1] Buhari. 602.-Musimı. 674
[2] Huhaıı,602 Muslini, 674
[3] Bu lafızlar Buharı ve Müslim’de sahih hadislerle sabittir.
[4] Buharı, 584
[5] Buharı, 602, Müslim, 674
[6] Ebu Davud, 579.
[7] Buharı, 579.
[8] Buharı, 608.
[9] Ebu Davud, 499.
[10] Müslim, 379.
[11] Ehu Davud, 500.
[12] Buhari, 579.
Answer ( 1 )
Ezan (Arapça: الأذان), İslam’da namaz vakitlerini duyurmak amacıyla yapılan sesli çağrıdır. Müslümanların namaza başlamadan önce ezan duyduklarında, namaz için hazırlanırlar. Ezan, İslam’ın temel ibadetlerinden biri olan namazın zamanını bildiren, aynı zamanda İslam’ın varlığını ve çağrısını duyuran bir öğedir.
Ezanın İçeriği:
Ezanın içeriği Arapçadır ve şu şekildedir:
Allahu Ekber, Allahu Ekber (4 kez) – “Allah en büyüktür, Allah en büyüktür.”
Eşhedü en la ilahe illallah (2 kez) – “Allah’tan başka ilah yoktur.”
Eşhedü enne Muhammeden abduhu ve rasuluhu (2 kez) – “Muhammed, O’nun kulu ve elçisidir.”
Hayya ala’s-Salah (2 kez) – “Namaza çağırıyorum.”
Hayya ala’l-Felâh (2 kez) – “Kurtuluşa çağırıyorum.”
Allahu Ekber, Allahu Ekber (2 kez) – “Allah en büyüktür, Allah en büyüktür.”
La ilahe illallah – “Allah’tan başka ilah yoktur.”
Ezanın içinde “Hayya ala’l-Felâh” ifadesi, “Kurtuluşa çağırıyorum” anlamına gelir ve namazın önemini vurgular.
Ezanın Nasıl Okunacağı:
Ezan genellikle bir minarede, yüksek bir yerden duyurulur ve düzgün bir şekilde, yavaşça okunur. Okuyan kişinin sesinin duyulması önemli olduğu için, sesli ve temiz bir şekilde okunmalıdır. Ezanın okunmasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
Kabul edilebilir bir ses tonu kullanmak önemlidir.
Duru ve açık bir şekilde Arapçayı doğru bir şekilde okumak gerekir.
Ezanın bölümleri doğru sıralanarak okunmalıdır.
Ezanı okuyan kişi genellikle ezanı ezbere, uygun bir sesle ve secdeye kapanarak okur.
Ezan Okumanın Şartları:
Ezanı okumak için bazı şartlar vardır:
Ezanı okuyan kişi Müslüman olmalıdır.
Ezanı okumak için yeterli Arapça bilgisine sahip olmak gerekir. Yani, ezanı doğru okuyabilmek için Arap harfleriyle okuma ve doğru telaffuz önemlidir.
Ezanı okuyan kişi erkek olmalıdır, çünkü kadınların ezan okuması genellikle kabul edilmez.
Ezanın Sünnetleri:
Ezan okurken bazı sünnetlere de riayet edilmesi gerekmektedir. Bunlar şunlardır:
Ezanı okurken sağ elinle kulağa dokunmak: Ezanı duyduğunda sağ elini kulağına koyarak, ezanın her kelimesini tekrarlamak sünnettir.
Ezanı okumak için düzgün bir ses kullanmak: Ezanı yüksek sesle ve düzgün bir şekilde okumak sünnettir.
Namazdan önce dua etmek: Ezanı okuduktan sonra, özellikle namaz öncesi dua etmek de sünnettir.
Ezan, hem bir çağrı hem de bir ibadettir. Ayrıca, İslam dünyasında sadece namaz için değil, İslam’ın varlığını hatırlatmak amacıyla da önemli bir role sahiptir.
Ezan hakkında başka bir sorunuz varsa, sormaktan çekinmeyin!