Paylaş
Satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak günah mı?
Question
Ticaret ile alâkalı sual
Selamın aleyküm bir arkadaşım Sinop’ta nükleer santral yapılacağını kimse bilmiyorken devlet görevlileri yakınlarından öğrenmiş oraya metresi 30 TL’den yatırım yapmış ve şu an 10 katına sattı bu arsayı kamu görevlilerinden duyup kimse bilmiyorken ve arsa sahibine söylemeden satın almak caiz midir? Her konuştuğum farklı cevap verdi aydınlatırsanız sevinirim selamın aleyküm
CEVAP:
İslam’da adalet ve dürüstlük, ticaret ve alışveriş gibi konularda önemli bir yer tutar. Alışverişte dürüstlük, karşılıklı samimiyet ve adalet esastır. Bir malın gerçek değerini bilmeksizin veya satıcının fiyatını bilmediği bir malı bilerek ucuza almak, İslam’a göre dürüstlük ilkelerine aykırı olabilir.
İslam öğretilerine göre, alışverişte taraflar arasında adaletli bir denge olmalıdır. Bir malın değerini bilmemek, satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak veya malın gerçek değerinin altında bir fiyata satın almak, adaletsiz bir durum yaratabilir. Bu durum, alıcı ile satıcı arasında haksızlık ve adaletsizlik hissi yaratabilir.
Ancak bazı durumlarda, satıcının fiyatını belirlemediği veya anlaşmanın her iki taraf için de adil olduğu durumlar olabilir. Bu durumda alıcı, satıcının bilerek malı düşük bir fiyata satmak istediğini düşünüyorsa, alım yapabilir. Ancak bu tür durumlar genellikle belirli koşullara bağlıdır ve dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir.
Özetle, İslam’da dürüstlük, adil ve samimi bir ticaret anlayışı üzerine kurulmuştur. Dolayısıyla, bir malın gerçek değerini bilmeksizin veya satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak, dürüstlük ilkesine aykırı olabilir. İnsanlar, alışveriş yaparken adil ve dürüst bir şekilde davranmalı, karşılıklı olarak adaleti ve dürüstlüğü gözetmelidir.
–
Satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak, İslam hukukuna göre haramdır. İslam hukukunda, ticari ilişkilerde dürüstlük ve hakkaniyet esastır. Satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak, satıcıyı aldatmaya ve ona zarar vermeye yönelik bir davranıştır.
İmam Gazali’nin Kimya-yı Saadet adlı eserinde, satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak konusunda şu ifadeler yer almaktadır:
“Malın gerçek değerini bilmeyen birinden malı ucuza almak, satıcıyı aldatmaya ve ona zarar vermeye yönelik bir davranıştır. Bu nedenle, satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak haramdır.”
İslam hukukçuları, satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almanın haram olmasının gerekçelerini şu şekilde açıklarlar:
Satıcıyı aldatmak ve ona zarar vermek: Satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak, satıcının gerçekte malın değerinden daha az para kazanmasına neden olur. Bu durum, satıcıyı aldatmaya ve ona zarar vermeye yönelik bir davranıştır.
Haksız kazanç elde etmek: Satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak, haksız kazanç elde etmeye yönelik bir davranıştır.
Ticaret ahlakına aykırılık: Satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak, ticaret ahlakına aykırı bir davranıştır.
Satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak yerine, satıcıya malın gerçek değerini öğrenmesini teklif etmek gerekir. Eğer satıcı, malın gerçek değerini öğrenirse ve buna rağmen malı ucuza satmaya razı olursa, bu durumda malı ucuza almak caizdir.
Satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak yerine, satıcıya malın gerçek değerini öğrenmesini teklif etmek, hem satıcının haklarını korumaya hem de ticaret ahlakına uygun davranmaya yardımcı olacaktır.
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
Satıcının fiyatını bilmediği bir malı ucuza almak, İslam’a göre genellikle uygun değildir ve ahlaki bir sorun oluşturabilir. Bunun nedeni, satıcının malın değerini veya piyasa fiyatını doğru şekilde bilmemesi durumunda, ona zarar vermek anlamına gelebilir. İslam’da adalet, dürüstlük ve karşılıklı rıza önemli değerlerdir.
Bir kişi, satıcının malın değerini bilmemesini suistimal ederek malı çok düşük bir fiyata almak, haksız kazanç elde etmek anlamına gelebilir ve bu da İslam ahlakına aykırı bir davranış olarak kabul edilebilir. Peygamber Efendimiz (sav) bu tür davranışlardan kaçınılmasını öğütlemiş, “Bir müslüman, kardeşinin zararına bir kazanç elde etmesin.” (Buhari, Büyû‘, 9) şeklinde bir hadisiyle bu tür ticaretin olumsuz yönlerine dikkat çekmiştir.
Ancak, satıcı malın değerini bilmediği durumda bile, fiyatı bilerek ve rızasıyla bir anlaşma yapmak ise durumun farklı olmasına neden olabilir. Bu tür durumlarda dürüstlük, açıklık ve adaletin gözetilmesi önemlidir.